2024, Volume 125, Issue IV
Mapa kompetencji w organizacjach bursztynowych na przykładzie Służby Więziennej
Edyta Łyszkowska 1, Sylwia Szybowska 2
-------------------------------------------------------------------------------------------------
1-, Uniwersytet WSB Merito Poznań
2-, Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Autor korenspondencyjny: Sylwia Szybowska ; -, Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim ; email: -
Streszczenie
Efektywne zarządzanie w organizacji wymaga strategicznego podejścia do kształtowania polityki kadrowej i organizacyjnej, a jednym z kluczowych narzędzi wspierających ten proces jest mapa kompetencji. Szczególnie istotne staje się to w tzw. organizacjach bursztynowych, które – zgodnie z klasyfikacją Frederica Laloux – charakteryzują się wysokim poziomem sformalizowania, konformizmu oraz dążeniem do utrzymania porządku, stabilności i przewidywalności. Organizacje tego typu opierają swoje funkcjonowanie na silnej kontroli instytucjonalnej oraz rozbudowanych strukturach biurokratycznych. Celem artykułu jest przedstawienie zastosowania mapy kompetencji Służby Więziennej oraz ukazanie korzyści płynących z wdrażania myślenia kompetencyjnego w tego typu organizacjach. W oparciu o badania ilościowe i jakościowe, które zostały przeprowadzone przez autorki artykułu w ramach prac badawczych międzynarodowego zespołowego badawczego realizowanego w latach 2020-2022 dotyczących funkcjonowania Służby Więziennej, oraz przez indywidualne badania jakościowe przeprowadzone przez autorki niniejszego artykułu w ramach zleconego w latach 2023-2024 (w związku z art. 43zn Ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej) nadzoru nad metodyką szkoleń wstępnego, zawodowego i specjalistycznego, przeprowadzonych kontroli metodycznych bezpośrednich czynności realizowanych w sześciu krajowych Ośrodkach Szkoleniowych Służby Więziennej, przeanalizowano stan kompetencji 14 kluczowych stanowisk w jednostkach penitencjarnych a następnie wyselekcjonowano najbardziej pożądane kompetencje dla 4 stanowisk kierowniczych funkcjonariuszy SW. Wyniki badań posłużyły do opracowania mapy kompetencji dla 4 stanowisk kierowniczych funkcjonariuszy SW, która stanowi pierwszy krok w procesie budowania kompleksowego systemu zarządzania kompetencjami. W artykule podkreślono, że wdrożenie myślenia kompetencyjnego nie tylko wspiera racjonalizację polityki kadrowej, ale również przyczynia się do zwiększenia efektywności organizacji poprzez lepsze dopasowanie zasobów ludzkich do specyficznych wymagań stanowisk. Proponowany model zarządzania kompetencjami może służyć jako narzędzie wspierające instytucje o podobnym charakterze, zapewniając im większą elastyczność i zdolność adaptacji w dynamicznie zmieniającym się otoczeniu.
Słowa kluczowe
zarządzanie organizacją, modele zarządzania, kultura organizacyjna, organizacja bursztynowa, kompetencje, mapa kompetencji, Służba Więzienna, ośrodki szkoleniowe Służby Więziennej
Map of competencies in amber organizations on the example of the Prison Service
Summary
Effective management in an organization requires a strategic approach to shaping HR and organizational policy, and one of the key tools supporting this process is a competency map. This becomes particularly important in the so-called amber organizations, which – according to Frederic Laloux's classification – are characterized by a high level of formalization, conformism and a desire to maintain order, stability and predictability. Organizations of this type base their functioning on strong institutional control and extensive bureaucratic structures. The aim of the article is to present the application of the map of competences of the Prison Service and to show the benefits of implementing competency thinking in this type of organizations. Based on the quantitative and qualitative research that was carried out by the authors of the article as part of the research work of an international team research project carried out in 2020-2022 on the functioning of the Prison Service, and by individual qualitative research carried out by the authors of this article as part of the commissioned in 2023-2024 (in connection with Article 43zn of the Act of 9 April 2010 on the Prison Service) supervision over the methodology of initial training, professional and specialist training, methodological inspections of direct activities carried out in six national Training Centres of the Prison Service, the state of competences of 14 key positions in penitentiary units was analysed and then the most desirable competences for 4 managerial positions of Fighting Solidarity officers were selected. The results of the research were used to develop a competence map for 4 managerial positions of Fighting Solidarity officers, which is the first step in the process of building a comprehensive competence management system. The article emphasizes that the implementation of competency thinking not only supports the rationalization of HR policy, but also contributes to increasing the efficiency of the organization through better matching of human resources to the specific requirements of positions. The proposed model of competence management can serve as a tool to support institutions of a similar nature, providing them with greater flexibility and adaptability in a dynamically changing environment.
Keywords
organization management, management models, organizational culture, amber organization, competences, map of competences, Prison Service, training centers of the Prison Service