2024, Volume 122, Issue I

Zakłady karne typu półotwartego w polskim systemie penitencjarnym

Aldona Nawój-Śleszyński ¹
-------------------------------------------------------------------------------------------------
¹Katedra Prawa Karnego Wykonawczego na Wydziale Prawa i Administracji UŁ, Uniwersytet Łódzki


Autor korenspondencyjny: Aldona Nawój-Śleszyński ; Katedra Prawa Karnego Wykonawczego na Wydziale Prawa i Administracji UŁ, Uniwersytet Łódzki; email: -

Full text

Streszczenie

Kara pozbawienia wolności w różnych krajach świata jest wykonywana w zamkniętym lub otwartym systemie więziennym (zakłady karne typu półotwartego i otwartego). Otwarty system wykonywania kary pozbawienia wolności przynosi wiele korzyści. Jest wspierany przez Wzorcowe Reguł Minimalne ONZ, Europejskie Reguły Więzienne i inne dokumenty międzynarodowe. Kodeks karny wykonawczy z 1997 r. preferuje wykonywanie kary pozbawienia wolności w zakładzie karnym typu półotwartego, w którym powinni odbywać karę w zasadzie wszyscy skazani zakwalifikowani do systemu programowanego oddziaływania. W niniejszym artykule autorka podejmuje próbę odpowiedzi na szereg pytań związanych z funkcjonowaniem zakładu karnego typu półotwartego w polskim systemie penitencjarnym, m.in. w jakim stopniu skazani w latach 2001–2022 byli kierowani do zakładów karnych typu półotwartego, czy skazani zakwalifikowani do systemu programowanego oddziaływania odbywali karę w zakładzie karnym typu półotwartego, czy uczestnictwo w systemie programowanego oddziaływania w zakładzie karnym typu półotwartego miało wpływ na częstotliwość orzekania przez sąd penitencjarny warunkowego zwolnienia z odbycia reszty kary? Na podstawie uzyskanych odpowiedzi na ww. pytania uznano, że koncepcja zakładów karnych typu półotwartego w polskim systemie penitencjarnym jest nowoczesna, spełnia standardy międzynarodowe, służy realizacji indywidualno-prewencyjnych celów wykonywania kary pozbawienia wolności. W praktyce jednak ten potencjał nie został w pełni wykorzystany.

Słowa kluczowe

zakład karny typu półotwartego, populacja więzienna w zakładzie karnym typu półotwartego, przeznaczenie zakładu karnego typu półotwartego, system programowanego oddziaływania, warunkowe zwolnienie z zakładu karnego typu półotwartego.

---

Semi-open prisons in the Polish penitentiary system

Summary

Prison sentences in various countries of the world are carried out in a closed or open prison system (semi-open and open type prisons). An open system of imprisonment has many benefits. It is supported by the Model Rules for the Minimum Treatment of Prisoners of the United Nations, the European Prison Rules and other international documents. The Executive Penal Code of 1997 prefers the execution of a custodial sentence in a semi-open penitentiary, where basically all convicts qualified for the programmed system should serve their sentences. In this article, the author attempts to answer a number of questions related to the functioning of a semi-open penitentiary in the Polish penitentiary system. to what extent were convicts sent to semi-open prisons between 2001 and 2022, whether convicts qualified for the programmed impact system served their sentences in a semi-open prison, whether participation in the programmed intervention system in a semi-open prison had an impact on the frequency with which the penitentiary court ordered conditional release from serving the remainder of the sentence? On the basis of the answers to these questions, it was concluded that the concept of semi-open prisons in the Polish penitentiary system is modern, meets international standards, and serves the implementation of individual and preventive goals of imprisonment. In practice, however, this potential has not been fully exploited.

Keywords

semi-open type penitentiary, prison population in semi-open type penitentiary, purpose of semi-open type penitentiary, programmed impact system, conditional release from semi-open type penitentiary.