2023, Volume 118, Issue I

Zjawisko przemocy w środowisku penitencjarnym – aspekty prawne

Emilia Witkowska-Grabias¹, Marcin Strzelec², Beata Maria Nowak³
-------------------------------------------------------------------------------------------------
¹-, Uniwersytet Fryderyka Wilhelma w Bonn
²Instytut Nauk o Bezpieczeństwie, Szkoła Wyższa Wymiaru Sprawiedliwości
³-, Szkoła Wyższa Wymiaru Sprawiedliwości


Autor korenspondencyjny: Beata Maria Nowak; -, Szkoła Wyższa Wymiaru Sprawiedliwości ; email: -

Full text

Streszczenie

Jedną z podstawowych potrzeb człowieka, a zarazem niezbywalną wartością jest poczucie bezpieczeństwa. Niedostateczne zaspokojenie tej potrzeby utrudnia, a niekiedy blokuje jego rozwój i realizację celów życiowych. Zjawiskiem, które może zakłócać dobrostan jednostki jest doświadczanie i postrzeganie przez nią zachowań agresywnych i przemocowych występujących w środowisku jej funkcjonowania. W społeczności więziennej problem agresji i przemocy nabiera szczególnego znaczenia ze względu na warunki izolacyjne oraz cechy osobowe osób inkarcerowanych, pracowników i funkcjonariuszy Służby Więziennej, a także z uwagi na czasoprzestrzeń, w której zachodzą wzajemne interakcje pomiędzy tymi podmiotami. Kluczowym narzędziem zapobiegającym zjawiskom przemocy w przestrzeni penitencjarnej są akty normatywne, które wyznaczają ramy i zasady współegzystencji funkcjonariuszy Służby Więziennej oraz osadzonych. W artykule wskazano regulacje prawne właściwe dla omawianej tematyki, przedstawiając wykładnię najważniejszych przepisów oraz stawiając wnioski de lege lata i de lege ferenda.

Słowa kluczowe

Służba Więzienna, przemoc, relacje interpersonalne, izolacja więzienna, zasada humanitaryzmu, podkultura więzienna.

---

The phenomenon of violence in the prison environment – legal aspects

Summary

One of the basic needs of human being, and at the same time an inalienable value, is a sense of security. Insufficient fulfillment of this need makes difficult and sometimes hinders human development and realisation of life goals. A phenomenon that can interfere with the well-being of an individual is the experience and perception of aggressive and violent behaviors occurring in the environment of his or her functioning. In the prison community, the problem of aggression and violence is particularly important due to the isolation conditions and personal characteristics of incarcerated persons, employees and officers of the Prison Service, as well as due to the space-time situation in which interactions between these entities take place. A key tool to prevent acts of violence in the penitentiary space are normative acts that set the framework and principles of co-existence between Prison Service officers and detainees. The article indicates the legal regulations applicable to this phenomenon, presenting an interpretation of the most important provisions and making proposals de lege lataand de lege ferenda

Keywords

Prison Service, violence, interpersonal interaction, prison insulation, principle of humanity, prison subculture.