2022, Volume 117, Issue IV
Paradygmat zhumanizowanego odwetu podstawą sprawiedliwego karania
Andrzej Bałandynowicz1
-------------------------------------------------------------------------------------------------
1-, Państwowa Uczelnia Zawodowa im. prof. Stanisława Tarnowskiego w Tarnobrzegu
Full text
Streszczenie
W artykule ukazano rolę i jakość filozofii karania, i jej znaczenie dla jednostki. System karania podporządkowany kryteriom utylitarnym, formalnym standardom i procedurom postępowania ze skazanymi w warunkach odbywania sankcji zmierza do zarządzania i administrowania ludźmi. Nie jest on nastawiony na rozwiązywanie problemów osób, które manifestują działania eksternalizacyjne, a tym samym ujawniają złożoność czynników endogennych i egzogennych warunkujących ich kryzysowe zachowania. Model karania zadowalający się egzekwowaniem internowania jednostek naruszających porządek prawny bez pogłębionych programów indywidualnej terapii i ich wspierania, konstruowanych na podstawie anamnezy, diagnozy, katamnezy i prognozy społecznej, czyni go ułomnym i niepełnowartościowym z pozycji myślenia filozoficznego odsłaniającego prawdę o bytach poznawalnych.
Słowa kluczowe
zhumanizowany odwet, wstrzemięźliwość, sprawiedliwe karanie, podmiotowość człowieka, tożsamość jednostki.
The paradigm of humanised retaliation as a basis for just punishment
Summary
The article shows the role and quality of the philosophy of punishment and its significance for the individual. The system of punishment subordinated to utilitarian criteria, formal standards, and procedures of dealing with convicts in the conditions of serving sanctions, aims at managing and administering people. It is not oriented towards solving the problems of individuals who manifest externalizing actions and thus reveal the complexity of endo-genous and exogenous factors that condition their crisis behaviour. A model of punishment that is content with the enforcement of internment of individuals who violate the legal order without in-depth programmes of individual therapy and their support, constructed on the basis of anamnesis, diagnosis, catamnesis and social prognosis, makes it flawed and incomplete from the position of philosophical thinking, revealing the truth about cognisable entities.
Keywords
humanised retaliation, restraint, just punishment, subjectivity, identity of an individual.