2022, Volume 116, Issue III
Działalność pomocowa Stefanii Sempołowskiej (1868-1944) na rzecz więźniów. Listy osadzonych z Więzienia Ciężkiego na Św. Krzyżu z prośbą o pomoc do „Cioci Stefy”
Bartosz Kułan1
-------------------------------------------------------------------------------------------------
1-, Szkoła Wyższa Wymiaru Sprawiedliwości
Autor korenspondencyjny: Bartosz Kułan; -, Szkoła Wyższa Wymiaru Sprawiedliwości ; email: -
Full text
Streszczenie
Artykuł przedstawia wycinek działalności Stefanii Sempołowskiej – znanej przedwojennej działaczki oświatowej i lewicującej aktywistki. Jej życiorys był dotychczas przedmiotem przynajmniej kilku opracowań, brakuje w nich jednak szerszego spojrzenia na jej działalność pomocową na rzecz więźniów. W Archiwum Akt Nowych w Warszawie zachowały się materiały osobiste S. Sempołowskiej, w tym listy pisane do niej przez osadzonych. Z tych listów autor niniejszego artykułu wyselekcjonował te pochodzące z Więzienia Ciężkiego na Świętym Krzyżu. Była to jedyna w II Rzeczpospolitej jednostka penitencjarna przeznaczona dla skazanych niebezpiecznych. Przebywali tam zarówno skazani kryminalni, jak i w mniejszej liczbie więźniowie polityczni. S. Sempołowska niosła pomoc szczególnie drugiej z wymienionych kategorii więźniów. Artykuł ma za zadanie ukazać także to spektrum działalności S. Sempołowskiej, które nie było dotychczas przedmiotem zainteresowania ze strony badaczy.
Słowa kluczowe
: Polski system penitencjarny, Stefania Sempołowska, Więzienie na Świętym Krzyżu, II Rzeczpospolita, pomoc postpenitencjarna, pomoc więźniom.
Aid activity of Stefania Sempołowska (1868-1944) for the benefit of prisoners. Latters of inmates of the Hard Prison at Św. Krzyż to „Aunt Stefa” asking for her help
Summary
The article presents a fragment of the activity of Stefania Sempołowska − a well-known pre-war educational activist and left-wing activist. Her biography has been the subject of at least several studies so far, but they lack a broader view of her aid activities for prisoners. In the Archives of New Files in Warsaw, personal materials of S. Sempołowska, including letters written to her by inmates, have been preserved. From these letters, the author of this article selected those from the prison on Holy Cross Prison. It was the only penitentiary unit in the Second Polish Republic intended for dangerous convicts. Both of prisoners were held there criminal convicts and in a smaller number political prisoners. S. Sempołowska helped especially the political prisoners. The aim of this article is to present also this spectrum of activity of S. Sempołowska, which has not been the subject of interest of researchers so far.
Keywords
Polish penitentiary system, Stefania Sempołowska, Holy Cross Prison, Second Polish Republic, helping for prisoners, after-prison support.