2017, Volume 96, Issue 3

Prawo łaski i amnestia na Ukrainie po nowelizacjach z lat 2014-2016

Katarzyna Kaczmarczyk-Kłak¹
-------------------------------------------------------------------------------------------------
¹Zakład Prawoznawstwa, Rzeszowska Szkoła Wyższa WSPIA


Autor korenspondencyjny: Katarzyna Kaczmarczyk-Kłak; Zakład Prawoznawstwa, Rzeszowska Szkoła Wyższa WSPIA; email: czeslawklak@interia.pl

Full text

Streszczenie

Artykuł dotyczy prawa łaski i amnestii w ujęciu ukraińskiego systemu prawa. Autorka analizuje konstytucyjne podstawy stosowania prawa łaski oraz ogłaszania amnestii. Współczesne rozwiązania prawne przedstawia na tle ich ewolucji celem udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy obecne regulacje szerzej ujmują prezydenckie prawo łaski oraz amnestię, czy też ograniczono możliwość stosowania łaski, zarówno indywidualnej, jak i generalnej? Zdaniem autorki, analiza przyjętych rozwiązań w kontekście historycznym pozwala na sformułowanie tezy, że prawo łaski na Ukrainie rozumiane jest bardzo wąsko, zaś sam decydent – prezydent, który określa zasady wykonywania tego prawa – nie przyjął szerokiego jego rozumienia. Z kolei w odniesieniu do amnestii zaobserwować można tendencję od-mienną – ustawa o zastosowaniu amnestii na Ukrainie po nowelizacjach z lat 2014-2016, szerzej ujmuje granice amnestii, przewidując także tzw. amnestię indywidualną. Wprawdzie w Szwajcarii to parlament decyduje o ułaskawieniu, ale nie ma możliwości zastosowania abolicji indywidual-nej, a taką kompetencją dysponuje Rada Najwyższa Ukrainy. Dodatkowo należy podkreślić, że o zastosowaniu amnestii w konkretnym przypadku zawsze decyduje sąd, co oznacza, że odrzucono „klasyczne” rozumienie amnestii jako aktu wywołującego skutek z mocy samego prawa.

Słowa kluczowe

prawo łaski, amnestia, ułaskawienie amnestyjne, Konstytucja Ukrainy z 1996 r., prezydent Ukrainy